Sakız Çiğnemenin Faydaları Nelerdir?

Sakız Çiğnemenin Faydaları Nelerdir?

Sakız çiğnemek, pek çoğumuzun günlük yaşamında sıkça başvurduğu küçük alışkanlıklardandır. İşteyken, ders çalışırken veya yolculuk yaparken sakız çiğnemek hem keyifli bir aktivite hem de çeşitli sağlık yararları sunan mini bir aktivite olarak karşımıza çıkar.

Peki, sakız çiğnemenin faydaları nelerdir? Bu içeriğimizde, bilimsel araştırmalar ışığında sakız çiğnemenin diş sağlığından stresi azaltmaya kadar birçok olumlu etkisini ele alacağız. Hazırsanız, bu küçük ama etkili alışkanlığın hayatımıza nasıl katkılar sağladığını birlikte keşfedelim.

En doğru bilgiler ve sağlıklı sonuçlar için uzman doktor desteği alınız. İçeriğimizde yer alan bilgiler reçete niteliği taşımaz. Sağlıklı günler dileriz…

Sakız Çiğnemenin Faydaları

Sakız çiğnemenin faydası oldukça fazladır. Günlük hayatınızda sakız çiğneyerek elde edebileceğiniz bu faydaları merak ediyor musunuz? İşte, sakız çiğnemenin yararları:

• Stres hormonlarını azaltır.
• Zihinsel odaklanmayı artırır.
• Mide ve bağırsak hareketlerini teşvik eder.
• Mide bulantısını hafifletir.
• Tıkanmış kulakları açar.
• İştahı bastırır.

Stres Hormonlarını Azaltır

Çeşitli bilimsel çalışmalar, sakız çiğnemenin zihinsel odaklanmayı artırdığını ve stres seviyelerini azalttığını göstermektedir. Sakız çiğnemenin beyne faydaları arasında prefrontal korteks bölgesindeki kan akışını artırarak bilişsel işlevleri iyileştirebilmesi bulunur.

Örneğin, bir çalışmada, sakız çiğneyen katılımcıların daha yüksek dikkat ve tepki süreleri sergiledikleri bulunmuştur. Ayrıca çiğneme eylemi, vücuttaki stres hormonlarının seviyelerini azaltarak rahatlama hissi yaratabilir.

Swinburne University of Technology tarafından yapılan bir araştırma, sakız çiğnemenin stres düzeylerini azalttığını ve genel ruh halini iyileştirdiğini bulmuştur.

Çalışma: Scholey, A., Haskell, C., Robertson, B., Kennedy, D., Milne, A., & Wetherell, M. (2009). Chewing gum alleviates negative mood and reduces cortisol during acute laboratory psychological stress.

Bulgular: Bu çalışma, sakız çiğnemenin stresi azaltabileceği düşüncesini kontrollü bir ortamda araştırmaktadır. Sonuçlar, sakız çiğneme durumunun, önemli ölçüde daha iyi uyanıklık, azalmış durum kaygısı, stres ve tükürük kortizolü ile ilişkilerinin pozitif olduğunu göstermektedir.

Kaynak: Physiology & behavior

Zihinsel Odaklanmayı Artırır

Sakız çiğnemek, kısa vadeli odaklanmayı artırmakla kalmayıp uzun zamanlı dikkat gerektiren görevlerde de fayda sağlayabilir. Yapılan araştırmalar göstermektedir ki, uzun süreli sakız çiğnemek, bilişsel performansı ve dikkat süresini olumlu etkileyebilir. Bu durum özellikle de uzun çalışma saatlerinde zorlanan kişilerde veya derslerde odaklanma problemi olan gençlerin dikkatini toplamalarında faydalı olabilir.

Çalışma: Allen, A. P., & Smith, A. P. (2015). Chewing gum: Cognitive performance, mood, well‐being, and associated physiology.

Bulgular: Bu çalışma, sakız çiğnemenin dikkati artırmanın yanı sıra refahı ve iş performansını da artırdığını göstermektedir.

Kaynak: BioMed research international

Mide ve Bağırsak Hareketlerini Teşvik Eder

Sakız çiğneme eylemi, sindirim sistemi üzerinde de bir dizi olumlu etkiye sahiptir. Sakız çiğnemenin mideye faydaları içinde mide ve bağırsak hareketlerini teşvik edip sindirim sürecini hızlandırması bulunabilir. Ayrıca artan tükürük üretimi ile yiyeceklerin ağızda daha iyi parçalanmasına yardımcı olarak sindirimi kolaylaştırabilir. Sindirim sorunları yaşayan bireyler için yemek sonrası sakız çiğnemek faydalı bir alışkanlık olabilir.

Çalışma: Short, V., Herbert, G., Perry, R., Atkinson, C., Ness, A. R., Penfold, C., … & Lewis, S. J. (2015). Chewing gum for postoperative recovery of gastrointestinal function.

Bulgular: Sakız çiğnemenin, sefalo-vagal stimülasyon yoluyla gastrointestinal fonksiyonun erken iyileşmesini uyararak postoperatif ileusu azalttığı varsayılmaktadır. Bu çalışma, abdominal cerrahide bu müdahaleye ilişkin kapsamlı bir derleme sunmaktadır.

Kaynak: Cochrane Database of Systematic Reviews

Mide Bulantısını Hafifletir

Sakız çiğnemenin mide bulantısını hafifletici etkisi de bulunmaktadır. Özellikle nane, mentol veya zencefil aromalı sakızlar, mide bulantısını azaltmada faydalı olabilir. Çiğneme hareketi, mideyi rahatlatarak bulantı hissini azaltıp kişiyi daha iyi hissettirebilir.

Çalışma: Liao, K. L., Wang, H. H., Yang, L. Y., Hsu, Y. F., Chou, F. H., & Chu, Y. C. (2024). Effectiveness of Chewing Gum on Nausea and Vomiting Following Postprocedure: A Systematic Review and Meta-Analysis.

Bulgular: Bu çalışma, sakız çiğnemenin bulantı ve kusmayı azaltmadaki etkinliğini değerlendirmektedir. Sonuçlar, en az 30 dakikalık tekrarlarla sakız çiğnemenin, kusmayı azaltmak için farmakolojik olmayan bir müdahale olarak işlev görebileceğini göstermektedir.

Kaynak: Journal of PeriAnesthesia Nursing.

Kulak Tıkanıklığına İyi Gelir

Uçak yolculukları sırasında veya hızlı irtifa değişimlerinde, kulaklarda oluşan tıkanıklık hissi rahatsız edici olabilir. Sakız çiğnemenin kulağa faydaları arasında bu istemsizce oluşan tıkanıklık hissini azaltma bulunabilir. Çiğneme eylemi, Eustachian tüplerinin açılmasına yardımcı olarak basınç dengesini sağlayıp kulaklardaki rahatsızlığı giderebilir.

Çalışma: Hidir, Y., Ulus, S., Karahatay, S., & Satar, B. (2011). A comparative study on efficiency of middle ear pressure equalization techniques in healthy volunteers.

Bulgular: Bu kaynak, orta kulak basıncı eşitleme tekniklerinin etkinliği üzerine karşılaştırmalı bir çalışma sunmaktadır. Çene hareketleri, esneme, sakız çiğneme, yutkunmayı artırma gibi hareketler, kulakta oluşan basıncı yok etmek adına rahatlıkla yapılabilecek önerilerdir.

Kaynak: Auris Nasus Larynx

İştahı Bastırır

Sakız çiğneme, kilo yönetiminde de faydalı bir araç olabilir. Düşük kalorili atıştırmalık olarak sakız, iştahı bastırıp gereksiz kalori alımını engelleyebilir. Yemek aralarında sakız çiğnemek, atıştırmalık isteğini azaltarak kilo idaresine de yardımcı olabilir. Yapılan bir çalışmada, sakız çiğneyen kişilerin daha az kalori tükettiği ve daha az açlık hissettikleri bulunmuştur. Sakız tercihlerini şekersiz yapmak ağız ve diş sağlığını korumak yönünden önemlidir.

Çalışma: Hetherington, M. M., & Boyland, E. (2007). Short-term effects of chewing gum on snack intake and appetite.

Bulgular: Bu çalışma, sakız çiğnemenin iştahı bastırdığını özellikle tatlılara olan isteği düşürdüğünü ve atıştırmalık alımını azaltacağını kanıtlamaktadır. Bu durum tüketicilerin anekdot niteliğindeki raporlarını destekleyip kilo kontrol stratejilerine bilgi sağlayabilir.

Kaynak: Appetite

Sakız Çiğnemenin Yüze Faydaları

Sakız çiğnemenin genel sağlık üzerindeki etkileri oldukça yaygın olarak bilinse de yüz kasları üzerindeki faydaları da göz ardı edilmemelidir. Sakız çiğnemek, yüz kaslarını güçlendirmekten yüzün cilt sağlığına kadar birçok alanda olumlu etkiler sunabilir. Sakız çiğnemenin yüze faydaları şu şekildedir:

• Dil ve yanak kaslarını güçlendirir.
• Çene kaslarını güçlendirir.
• Cilde genç görünüm verir.

Dil ve Yanak Kaslarını Güçlendirir

Sakız çiğnemenin en belirgin faydalarından biri, dil ve yanak kaslarını güçlendirmede etkili olabilmesidir. Çiğneme aktivitesi, yüzün çeşitli kas gruplarını aktif olarak çalıştırır. Bu kaslar arasında masseter, temporalis, pterygoid ve orbicularis oris kasları bulunmaktadır.

Yüzdeki kas gruplarının düzenli olarak çalıştırılması, yüz kaslarının tonusunu artırıp yüzün daha sıkı ve şekilli görünmesine yardımcı olabilir. Özellikle yaşlanmaya bağlı olarak yüz kaslarında meydana gelen zayıflama ve sarkmaları önlemede pozitif etki gösterebilir.

Çalışma: Wilding, R. J., & Shaikh, M. (1997). Muscle activity and jaw movements as predictors of chewing performance.

Bulgular: Bu çalışmada, çiğneme performansı ile elektromiyografik aktivite arasındaki ilişki araştırılmıştır. Sert meyveli sakız çiğneyen 24 deneğin kasları üzerindeki yüzey elektrotlarından, elektrognatografik ve elektromiyografik kayıtlar elde edilip değerlendirilmiştir.

Kaynak: Journal of Orofacial Pain

Çene Kaslarını Güçlendirir

Sakız çiğneme, temporomandibular eklem (TME) ve çene kasları için de faydalı olabilir. Sakız çiğneme eylemi, çene kaslarını güçlendirip eklemlerin sağlıklı olarak çalışmasına vesile olabilir. Bu da çene problemlerinin, çene ağrılarının ve disfonksiyonların azalmasına katkıda bulunabilir. Birçok çalışma, çene kaslarının güçlendirilmesi ve TME problemlerinin önlenmesi adına sakız çiğnemeyi önermektedir.

Çalışma: Gavish, A., Winocur, E., Astandzelov-Nachmias, T., & Gazit, E. (2006). Effect of controlled masticatory exercise on pain and muscle performance in myofascial pain patients: a pilot study.

Bulgular: Bu çalışmanın amacı, kontrollü çiğneme egzersizi protokolü kullanılarak çene kaslarının güçlendirilmesini incelemektir. Çalışmada, egzersiz grubu (on hasta) sekiz hafta boyunca kontrollü sakız çiğneme egzersiz protokolüne tabi tutulmuştur. Elde edilen verilerde palpasyona karşı çiğneme kası hassasiyeti, ağız açma aralığı, ağrı algısı ve ağrının hafifletilmesi değerlendirilmiştir.

Kaynak: CRANIO

Cilde Genç Görünüm Verir

Yüz kaslarının düzenli olarak çalıştırılması, cildin daha sağlıklı ve genç görünmesine fayda sunabilir. Yüz kaslarının hareketi, cilt altındaki kan dolaşımını artırıp cildin daha fazla oksijen ve besin almasına yol açabilir. Ayrıca artan kan dolaşımı, cilt hücrelerinin yenilenme sürecini hızlandırıp cildin daha parlak ve canlı görünmesine de vesile olabilir. Bu doğrultuda sakız çiğnemek cilt sağlığına doğrudan pozitif etki gösterebilir.

Çalışma: Lim, H. W. (2021). Effects of facial exercise for facial muscle strengthening and rejuvenation: systematic review.

Bulgular: Bu çalışma, çiğneme aktiviteleri ile yüz gençleştirme ve yüz kası güçlendirme konusundaki olumlu sonuçları göstermektedir. Sonuçlar incelendiğinde dudak kapanma gücünde ve dil kaldırma gücünde iyileşmeler oldukça pozitiftir.

Kaynak: The Journal of Korean Physical Therapy.

Sakız Çiğnemenin Ağız ve Diş Sağlığına Faydaları

Sakız çiğnemenin genel sağlığa ve yüze birçok faydası olduğu bilinirken; ağız ve diş sağlığı üzerindeki olumlu etkileri de oldukça dikkat çekici seviyededir. İşte sakız çiğnemenin ağız ve diş sağlığı üzerindeki faydaları:

• Diş çürüklerini önler (şekersiz sakız).
• Ağız kokusunu giderir.
• Diş etlerini temizler.
• Tükürük salgısını artırır.
• Dişteki renk değişimlerini önler. (şekersiz sakız).

Diş Çürüklerini Önler (Şekersiz Sakız)

Şekersiz sakız çiğnemek, diş çürüklerinin önlenmesinde önemli rol oynayabilir. Sakız çiğneme, ağızdaki tükürük üretimini artırabilir. Tükürük de ağızdaki asitleri nötralize edip yiyecek artıkları ile bakterilerin temizlenmesine yardımcı olabilir. Artan tükürük akışı, diş minesinin güçlenmesine ve çürük oluşumunun engellenmesine de katkıda bulunabilir.

Journal of Dental Research’te yayımlanan bir çalışmada, şekersiz sakızın diş çürüğü riskini azalttığı gösterilmiştir.

Çalışma: Mickenautsch, S., Leal, S. C., Yengopal, V., Bezerra, A. C., & Cruvinel, V. (2007). Sugar-free chewing gum and dental caries: a systematic review.

Bulgular: Bu çalışmanın kanıtları şekersiz sakızın çürük azaltıcı etkiye sahip olduğunu göstermektedir.

Kaynak: Journal of Applied Oral Science

Ağız Kokusunu Giderir

Sakız çiğnemek, ağız kokusunu gidermede etkili bir yöntem olarak bilinir. Sakız çiğneyerek tükürük üretimi artırıldığı için ağızdaki kötü kokuların giderilmesi olasıdır. Özellikle de nane veya diğer ferahlatıcı aromalara sahip sakızlar, ağız kokusunu nötrleyerek daha taze nefes oluşturabilir.

Çalışma: Shigeta, Y., Nagata, Y., Tezuka, S., Sato, Y., & Ogawa, S. (1980). The effect of chewing gum on reducing bad breath. Journal of Dental Health, 30(4), 348-355.

Bulgular: Bu çalışmada yapılan testte kullanılan sakız, iki tür kötü nefes gidericinin tümünde maskeleme göstermektedir.

Kaynak: Journal of dental research.

Diş Etlerini Temizler

Diş eti, ağız sağlığında sıklıkla sorun yaşanılan bir bölgedir. Sakız çiğneme eylemi, diş eti üzerinde de olumlu etkiler gösterebilir. Artan tükürük akışı, diş etlerinin temizlenip enfeksiyon riskinin azalmasına vesile olabilir. Ayrıca sakız çiğnemek (şekersiz sakız), diş etlerine masaj yaptığı için kan dolaşımını artırarak diş etlerinin daha güçlü olmasını sağlayabilir.

Çalışma: Jenkins, G. N., & Edgar, W. M. (1989). The effect of daily gum-chewing on salivary flow rates in man.

Bulgular: Bu çalışmanın sonuçları, sekersiz sakızın kısa vadeli faydalı etkilerinin yanı diş etini korumada ve çürük önlemede de faydalı bir etki olasılığını göstermektedir.

Kaynak: Journal of dental research.

Tükürük Salgısını Artırır

Sakız çiğnemenin en çok bilinen özelliği ağızdaki tükürük salgısını önemli ölçüde yükseltmesidir. Tükürük kendi başına ağız sağlığı için hayati öneme sahiptir. Örneğin, diş çürüklerinin önlenmesinde, ağız kokusunun azalmasında ve yemek artıkları ile bakterilerin temizlenmesinde faydalı olabilir.

Çalışma: Dawes, C., & Macpherson, L. M. D. (1992). Effects of nine different chewing-gums and lozenges on salivary flow rate and pH.

Bulgular: Bu çalışmanın amacı, sakız kullanımı sırasında tükürük akış hızının ve pH’ın zamanla nasıl değiştiğini belirlemektir. Tükürüğün ağız ve diş sağlığına olan etkisi, sakız çiğneme eylemi ile özdeşleştirilerek incelenmiştir.

Kaynak: Caries research.

Renk Değişimlerini Engeller (Şekersiz Sakız)

Sakız çiğneme, diş temizliğine katkıda bulunarak çay, kahve, şarap ve tütün gibi dişlerde renk değişimine yol açan maddelerin etkisini azaltabilir. Özellikle de beyazlatıcı bileşenler içeren sakızlar, dişlerin beyaz kalmasına yardımcı da olabilir.

Çalışma: Addy, M., & Moran, J. (1995). Mechanisms of stain formation on teeth, in particular associated with metal ions and antiseptics.

Bulgular: Bu çalışma, dişlerde leke oluşumunun mekanizmalarını, özellikle metal iyonları ve antiseptiklerin rolünü incelemektedir.

Kaynak: Advances in Dental Research.

Sakız Çiğnemek Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Her Gün Sakız Çiğnersek Ne Olur?

Her gün sakız çiğnemek ağız ve diş sağlığı üzerinde olumlu etkiler yaratabilir. Şekersiz sakızlar tükürük üretimini artırır, bu da dişlerin temizlenmesine, ağız pH dengesinin sağlanmasına ve diş çürüklerinin önlenmesine faydalı olabilir. Ancak aşırı sakız çiğneme, çene kaslarında yorgunluğa ve temporomandibular eklem (TME) problemlerine de yol açabilir. Bu nedenle, günlük sakız çiğneme süresini makul düzeyde tutmak daha mantıklı olabilir.

Sakız Çiğnemek Nelere İyi Gelir?

Sakız çiğnemek pek çok durumda faydalı olabilir. Örneğin, tükürük üretimini artırarak ağız içindeki asitlerin nötralize edilmesine faydalıdır. Taze nefes sağlamasının yanı sıra ağız kokusunu da azaltabilir. Ayrıca beyne giden kan akışını artırıp konsantrasyonu ve dikkat süresini yükseltmede pozitif etkilere yol açabilir.

Sakız Çiğnemek Hangi Hastalığa İyi Gelir?

Yemeklerden sonra sakız çiğnemek, mide asidinin nötralize edilmesine yardımcı olarak reflü belirtilerini azaltabilir. Ayrıca uçuş sırasında sakız çiğnemek de, tükürük üretimini ve yutkunma refleksini artırarak östaki borusunun açılıp kulak tıkanıklığının giderilmesine yardımcı olabilir. Nane aromalı sakızlar, mide bulantısına neden olan hastalıkların etkilerini de hafifletebilir.

1 Saat Boyunca Sakız Çiğnemek Kaç Kalori Yaktırır?

Sakız çiğnemek hafif bir fiziksel aktivite olarak kabul edilir. Ortalama olarak, 1 saat boyunca sakız çiğnemek yaklaşık 11-12 kalori yakmanıza neden olabilir. Bu miktar kişisel metabolizma hızına ve çiğneme şiddetine bağlı olarak değişebilir.

Sakız Çiğnemek Yüz Kaslarını Çalıştırır mı?

Evet, sakız çiğnemek yüz kaslarını doğrudan çalıştıran bir aktivitedir. Özellikle masseter, temporalis ve pterygoid gibi çiğneme kasları aktif olarak bu eylem sırasında kullanılır. Yüz kaslarının düzenli olarak çalıştırılması, kasları tonusunu artırabilir ve çene sağlığını destekleyebilir. Sakız çiğnemek ayrıca yanak ve dil kaslarını da çalıştırarak genel yüz kaslarının güçlenmesine katkıda bulunabilir.

Tokyo Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, sakız çiğnemenin yüz kaslarını güçlendirdiğini ve yüz şeklinin daha belirgin hale gelmesine katkıda bulunduğunu göstermektedir.

Çam Sakızının Duymadığınız 6 Faydası

Sandaloz Sakızı Nedir? 6 Etkili Faydası

Saça, Kıyafete Yapışan Sakız Nasıl Çıkar?

Oruçluyken Sakız Çiğnemek Orucu Bozar Mı?

Damla Sakızı Faydaları Nelerdir? Nasıl Kullanılır?